Bijdrage ONS Noordoostpolder bij vaststelling Jaarrekening 2022

Onderstaand de bijdrage van ONS Noordoostpolder op 10 juli jl. tijdens de behandeling van de perspectiefnota. (voorbereiding Begroting 2024-2025)

STRUCTUREEL REALISME

Emmeloord, 10 juli 2023 |

Voorzitter, met de voorliggende perspectiefnota schets het college een duidelijk beeld voor de begroting van 2024-25. Een begroting die, hoe teleurstellend ook, een voorlopig structureel verlies kent. Door de daling van Rijksgelden komen daardoor onze ambities in gedrang. ONS vindt het onaanvaardbaar om nu de OZB proportioneel te verhogen of (nog) scherper te bezuinigen. Dat na jaren een ruim overschot op de jaarrekening te hebben gehad. We constateren dat er een groot verschil zit in de uitgaven tussen structurele en incidentele middelen en dat terwijl de algemene- en beleidsreserves ruimschoots op orde zijn. Maar het tekort is overkomelijk. -1.4 miljoen op een begroting van ongeveer 180 miljoen (0,8%) 

Het vraagt van ons als Raad om keuzes te maken om de begroting sluitend te krijgen. Nog scherper en met name realistischer begroten spreekt ons aan. Door o.a. de flexibele schil van personeel te verminderen naar een meer vaste kern van arbeidskrachten werkt het kostenbesparend en dat hoort ook bij goed werkgeverschap. Daarnaast verwachten we dat het college scherper gaat begroten en intervenieert waar nodig. Dat vraagt inzicht en daadkracht bij het maken van voorstellen. We zien uw initiatieven daartoe graag terug voor de begroting.

De grote vraagstukken, opgelegd door het Rijk komen op ons af. De immens verwachte toename van woningbouw in ons gebied zal druk geven op ons nieuwe – nu al volgebouwde – centrum. ONS maakt zich ook al jaren ernstig zorgen over de parkeerdruk in het centrum. De Fysieke leefomgeving komt onder druk. We zijn voorstander om klimaatadaptief en duurzaam te bouwen, met veel groen in de wijken. We zien dat hierdoor de grondprijzen wel gaan stijgen en dat deze voor o.a. starters onbereikbaar worden. Mogelijk biedt meer hoogbouw een oplossing en zien we dat straks terug in onze nieuwe woonvisie.

Visie op de Noordoostpolder,

Voorzitter, de kernvraag is en blijft wat voor polder willen we in de toekomst zijn? Welke visie hoort daarbij en hoe bereiken we die, maar bovenal, wat mag het kosten!? Wij zien de Noordoostpolder graag als het groene hart van de provincie, waar het goed toeven is en waar mensen zich met plezier willen vestigen en zonder armoede kunnen blijven wonen en we de aantrekkelijkheid vergroten en versterken voor passanten/bezoekers en nieuwkomers.

Daarom moet structuurvisie moet worden geactualiseerd en inpasbaar zijn binnen het nieuwe economisch wenselijk beleid ten gunste van ons prachtige landelijke gebied. Niet verpest door Windturbines binnen ons nu nog karakteristieke open landschap. Zonder zonnepanelen op onze kostbare akkerbouwgronden. Kortom, hoe positioneren wij de Noordoostpolder op infrastructuur, Wonen en Zorg zonder een tanend voorzieningenniveau? Hoe gaan wij om met Cultuur, Kunst, Erfgoed, Sociaal Domein, Toerisme en Recreatie? We dienen samen met D66 een motie in om de Oostrand van ons gebied nationaal recreatief en toeristisch meer op de kaart te zetten en binnen het WEC Schokland traject meer de regiorol te pakken. Daarnaast hebben we nog twee versterkende moties (…Kunst en Recreatie en Toerisme). Laten wij als lokale overheid niet falen in onze taakstellende opdracht.

Voorzitter, over vertrouwen, politiek en bestuurlijk falen even het volgende:

Op de site van de "Argumentenfabriek" staat een helder rapport over de oorzaak van Overheidsfalen. Een bij de overheid nog steeds niet ingeburgerd begrip maar waarmee ook onze Noordoostpolder ernstig wordt geconfronteerd. Het kabinet handelt vanuit machtszucht worden ook onze burgers opgezadeld met een energiecrisis, een koopkrachtcrisis, een stikstofcrisis, een bouw- en wooncrisis, een asielcrisis, een gezondheidszorgcrisis, een onderwijscrisis, een jeugdzorgcrisis. De trieste afhandeling van de toeslagencatastrofe, de Wateroverlast Limburg en Groningen laten goed zien hoe menselijk leed er niets toe doet voor de falende Rijksoverheid. Inmiddels is ook de verzorgingsstaat onder een neoliberale grimas afgebroken. Zie de keuze tot samenvoeging van de ziekenhuizen Joure en Sneek onder het gesternte van marktwerking. Het is de resultante van een bestuurscultuur waarin ministers onbekwaam zijn voor hun taken, hun beloftes niet nakomen en voor ondemocratische paniekoplossingen kiezen. Het moralisme en de betutteling zijn terug, in de vorm van dwangpolitiek zoals de spreidingswet. Niemand ontkomt eraan. De bemoeizucht bij verkoop eigen woning en het alcoholverbod in sportkantines zijn de laatste waanzinnige voorstellen verpakt in ongekende politieke correctheid. Laten wij hier onze eigen afwegingen maken! T.a.v. van Arbeidsmigratie hebben we in de Noordoostpolder gelukkig onze maatregelen getroffen. Terecht dat de Raad een dorpenstop heeft ingesteld om rust en evenwicht te bewaken in ons gebied.

Willen wij hier aantrekkelijker blijven om te wonen dan dienen onze sociale voorzieningen op orde te zijn en armoede te worden voorkomen. Dat doen we ook door geen extreme lastendruk af te wentelen op onze inwoners, maar verantwoord en realistisch te begroten. Wij dienen samen met de VVD een OZB motie in die aan deze kernvoorwaarde gehoor geeft.

Voorzitter, ik rond af.

We vragen inzet van u om spoedig te beginnen met het actualiseren van de diverse notas die aflopen. Er moet nieuw toekomstbestendig beleid worden gemaakt. De Structuurvisie, de Toerisme en Recreatienota, de Sociaal Economische beleidsnota, de BOR (beleidsplan openbare ruimte), Deelplannen Minima en Krachtig Noordoostpolder 2.0. dat samenhangt met andere beleidsterreinen w.o. sport, cultuur, onderwijsachterstanden, integratie, laaggeletterdheid, veiligheid en fysieke leefomgeving. Vanuit deze verschillende beleidsterreinen leveren we een bijdrage aan een sociaal en vitaal Noordoostpolder. Dat vraagt bijsturing zeker op armoedebeleid. Allen lopen af in 2024! Hoe ziet uw actualisatieproces eruit?

Voorzitter tot slot,

Voor de komende begroting moeten we als Raad stevige keuzes maken. Die kunnen wij alleen maken op realistische cijfers die de uitvoeringsplannen met mogelijkheden en onmogelijkheden bepalen. ONS doet dan ook een beroep op het College om vroegtijdig de raad mee te nemen in deze veranderende wereld. Niet achteraf, maar kom tijdig met gedegen keuzevoorstellen naar de Raad zodat wij in November een sluitende begroting kunnen overleggen. Graag uwe reactie op mijn vragen.

Namens de fractie van ONS Noordoostpolder dank ik het college en de ambtelijke dienst voor de geleverde administratieve inspanningen.

Namens ONS Noordoostpolder

Berthoo Lammers